Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

«Η μοναδική μας πατρίδα είναι οι άνθρωποι που αγαπάμε».

Ένα πολύ ωραίο αναγνωστικό ταξίδι έζησα διαβάζοντας το «Φλόγα και Άνεμος» του συγγραφέα Στέφανου Δάνδολου, από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ο συγγραφέας μετά το μυθιστόρημα «Ιστορία χωρίς όνομα», με πρωταγωνιστές την Πηνελόπη Δέλτα και τον Ίωνα Δραγούμη, έρχεται να μας γνωρίσει το φλογερό και θυελλώδες ζευγάρι. Την Κυβέλη που ήταν η φλόγα και τον Γιώργο Παπανδρέου, που ήταν ο άνεμος. Ένα μυθικό ζευγάρι του προηγούμενου αιώνα που ο κόσμος αγάπησε, κατέκρινε, αλλά και ζήλεψε, για τη δύναμη της ψυχής του να ζήσει τον έρωτα, χωρίς να δώσει λογαριασμό στους συντηρητικούς Έλληνες και τα κουτσομπολιά. Πώς όμως να γράψω τη γνώμη μου γι αυτό το βιβλίο, ασυγκίνητη, σε λίγες αράδες, αφού μεγάλωσα σε μια πολιτική οικογένεια που το όνομα Παπανδρέου δέσποζε στη ζωή της; Αφού, από μικρή άκουγα ιστορίες για τον βίο και την πολιτική στάση τους; Ο θείος μου, Γιώργος Παπαδημητρίου, ήταν δίπλα του σε όλο τον Ανένδοτο, σε όλες του τις περιοδείες. Αφοσιωμένος μέχρι την τελευταία του στιγμή. Πιστός του και στην αποστασία όταν του έδιναν εφτά εκατομμύρια για τον προδώσει και τα αρνήθηκε. Ήταν ο τελευταίος που τον είδε στο Καστρί, μεταφέροντας τον μια κασέτα του Ανδρέα. Κι όταν ο ίδιος ήταν αρχηγός του ΠΑΚ Εσωτερικού, κυνηγημένος από τη δικτατορία, κυκλοφόρησε στην κηδεία το μήνυμα του ΠΑΚ: «Ο Γιώργος Παπανδρέου πέθανε πολεμώντας τη δικτατορία και μέσα από το φέρετρο». Μου φάνηκαν λοιπόν τόσο οικεία όλα αυτά που έγραψε για τον πολιτικό Γιώργο Παπανδρέου…. Αυτό που με κράτησε άσβηστο το ενδιαφέρον μέχρι τέλους είναι όλο το ερωτικό παιχνίδι τους.

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Η αγάπη είναι αγκάθι και πληγώνει

Το φωνάζω να το ακούσουν οι γυναίκες

Την Πασχαλία Τραυλού την παρακολουθώ από το πρώτο της βιβλίο «Με μπαλαντέρ τη μοναξιά» και τη θαυμάζω για την συγγραφική της πορεία. Μέχρι τώρα δε μπορώ να διαλέξω ποιο μου άρεσε περισσότερο γιατί το καθένα της είναι ξεχωριστό. Μετά από το δυνατό της μυθιστόρημα «Άγγελοι από στάχτη», έρχεται να μας συγκλονίσει με τη «Γιατρίνα» της, από τις εκδόσεις Διόπτρα. Γροθιά στο στομάχι των σύγχρονων γυναικών. Κάποιες φορές διαβάζουμε παρόμοια βιβλία και νιώθουμε ότι είμαστε πολύ τυχερές. Νιώθουμε αποτροπιασμό γι’ αυτά που τραβούσαν οι γυναίκες τότε, το 1911-1919, χρονιές που διαδραματίζεται αυτή η αληθινή ιστορία. .Όχι πως τη σημερινή εποχή δεν υπάρχουν γυναίκες που είναι θύματα των αντρών, που δεν κακοποιούνται λεκτικά ή σωματικά. Η Τραυλού μας ταξιδεύει στο Ναγκιρέβ, στην Ουγγαρία. Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από μας αλλά η πέννα της μηδενίζει απόσταση και χρόνο. Πολλές φορές διαβάζοντας το, συμπόνεσα τις γυναίκες, νευρίασα με τους άντρες αλλά έριξα ευθύνες και στις ίδιες που ήταν δέσμιες του παπά και του Θεού, που κρεμούσαν παθητικά τις δικές τους ζωές αλλά και των παιδιών τους. Υπέμειναν απάνθρωπα βασανιστήρια στα χέρια τους και δε τολμούσαν ν’ απαλλαχτούν από αυτούς. »Κανένα απ’ τα κορίτσια σ’ αυτόν τον τόπο δεν τολμά να ορθώσει το ανάστημα του ή να δραπετεύσει από το προδιαγεγραμμένο πεπρωμένο του, του αρέσει δεν του αρέσει ο γαμπρός. 

Ένα ακόμη βιβλίο του Γιώργου Πολυράκη έφτασε στο τέλος του. Δοκιμασμένος συγγραφέας, έχω διαβάσει πολλά βιβλία του και τον επιλέγω αμέσως, χωρίς να διαβάσω την περίληψη του βιβλίου. Το εξώφυλλο δεν μπορούσα να μη το κοιτάξω αφού το βιολί σίγουρα θα δήλωνε την παρουσία του μέσα στις 415 σελίδες του.

Βλέπεις πως η αλήθεια πολλές φορές μπορεί να αλλάξει πλευρά; Είδες πως πολλές φορές μας παρασύρουν οι επιθυμίες μας, πως μας κάνουν να βλέπουμε μονάχα τη μια πλευρά των γεγονότων; Εκείνη που μας βολεύει;» σελίδα 369

Τον Νίκο Λαγκαδινό τον γνώρισα πριν πολλά χρόνια, όταν ήμουν εκκολαπτόμενη αρθρογράφος και έγραφα στην Εξόρμηση γι αυτά που με απασχολούσαν εκείνη την εποχή. Ήταν ο άνθρωπος που μου δίδαξε πολλά ώστε να βελτιωθώ συγγραφικά. Δεν γράφω αυτή τη γνώμη για να του δείξω την ευγνωμοσύνη μου. Αυτή τη γνωρίζει.

Ήμουν από τις τυχερές αναγνώστριες που παρέλαβα την «Εβόρα», το νέο βιβλίο του Κώστα Κρομμύδα από τις εκδόσεις Διόπτρα, με αφιέρωση. Γράφει ο συγγραφέας: «Εύχομαι να βρεις κάποτε τη δική σου Εβόρα». Και τη βρήκα διαβάζοντας αυτό το δυνατό αλλά συνάμα ευαίσθητο βιβλίο. Πράγματι ο Κώστας Κρομμύδας μ’ αυτό του το βιβλίο με οδήγησε σε άλλα μονοπάτια. Άγγιξε αυτό το κομμάτι που έκρυβα μέσα μου πολύ καιρό τώρα.

Ένα μικρό βιβλίο μόλις 62 σελίδων μας παρουσιάζει η Μαίρη Λίπκοβιτς από τις εκδόσεις Άπαρσις μα με τόση δύναμη μέσα στις σελίδες της. Συνοδευμένο με τις πολύ όμορφες εικαστικές δημιουργίες της εικαστικού Ρούλας Αναγνώστου, το «Πολλαπλό είδωλο» έρχεται ως δώρο και τιμή στους αγώνες των γυναικών στο διάβα της ιστορίας.

Παρακολουθώ την Ιφιγένεια Τέκου από την αρχή της συγγραφικής της πορείας. Συγκεκριμένα έχω διαβάσει όλα της τα βιβλία που απευθύνονται στους ενήλικες. Και κάθε φορά λέω πως αυτό είναι το καλύτερο της. Μα την επόμενη καθηλώνομαι ξανά να το διαβάσω με μια ανάσα. Η αιτία; Το «Δεξί κίτρινο λουστρίνι» είναι ένα βιβλίο με ιστορικές αναφορές, με ακριβή έρευνα και όμορφο λόγο, με εικόνες που δεν ήθελα να ξεφύγουν από τα μάτια μου. Καταπιάνεται με μια χρονική περίοδο και ένα τόπο που δεν γνώριζα τόσο βαθιά την ιστορία του.

Παρά τον εγκλεισμό, κατάφερε να φτάσει στα χέρια μου το «Εράν-Βυζαντινά Αμαρτήματα», το νέο βιβλίο του αγαπημένου συγγραφέα χιλιάδων φανατικών αναγνωστών Γιάννη Καλπούζου. Δε χρειάζεται πια να περιμένουμε να διαβάσουμε την υπόθεση του κάθε βιβλίου του ή να δούμε το εξώφυλλο για να μας ελκύσει να το αγοράσουμε. Το έχει αποδείξει ότι κάθε βιβλίο του είναι καλύτερο από το προηγούμενο. Για μένα είναι δύσκολο πια να ξεχωρίσω. Με ένα όμορφο εξώφυλλο, σε βυσσινί χρώμα που παραπέμπει στο Βυζάντιο. Το επέλεξα όταν ρωτήθηκαν οι αναγνώστες από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Σχολαστικός ερευνητής της κάθε ιστορίας που αναβιώνει, φέρνοντας στο φως σπάνια και άγνωστα γεγονότα της ιστορίας μας, τα δίνει ζωή, τα παντρεύει με τον μύθο και μας διδάσκει. Όχι μόνο την ιστορία εκείνης της περιόδου, που πολλοί μπορεί να αγνοούν, αλλά και αξίες, αρχές και ιδανικά που μέσα από τις 593 σελίδες του, καταφέρνουν να καθηλώσουν.

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ο συγγραφέας Θωμάς Κοροβίνης μας εκπλήσσει κάθε φορά που εκδίδει ένα νέο βιβλίο από τις εκδόσεις Άγρα. Αφού έκανε μια εκτεταμένη έρευνα στη βιβλιογραφία σχετική με την προσωπικότητα και τον Αγώνα του Οδυσσέα Ανδρούτσου εμπνεύστηκε μια φανταστική εξομολόγηση του μεγάλου ήρωα της επανάστασης που μπορεί να έγινε την τελευταία ώρα της ζωής του, στη φυλακή της Ακρόπολης.