H Μαίρη Λίπκοβιτς μιλάει στην Μάγδα Παπαδημητρίου

mary lipkovits

Την Μαίρη Λίπκοβιτς την πρωτογνώρισα στην παρουσίαση του δεύτερου βιβλίου της «Πολλαπλό είδωλο» τον περασμένο Νοέμβρη. Διάβασα και τα δυο βιβλία της, από τις εκδόσεις Άπαρσις, και τα ερωτήματα γεννήθηκαν μέσα μου. Επικοινώνησα μαζί της και μιλήσαμε για όλα…..

Μαίρη Λίπκοβιτς, ευχαριστώ για τη συνέντευξη που μου παραχωρείς για λογαριασμό του Bookia. Είσαι μια εκπαιδευτικός, μετανάστης από το Χαρτούμ του Σουδάν, με ανησυχίες που αποτυπώθηκαν στο πρώτο σου βιβλίο. Ποια ήταν η ανάγκη σου να αφήσεις την πέννα να σε οδηγήσει στα συγγραφικά μονοπάτια;

Μια εσωτερική ανάγκη με ώθησε να αποτυπώσω στο χαρτί μικρά επεισόδια της παιδικής μου ηλικίας κι έτσι ξύνοντας την ψυχή μου σιγά – σιγά έγραψα το πρώτο μου βιβλίο, τα Μικρά επεισόδια Μνήμης, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Άπαρσις. Ήθελα να μοιραστώ τις μνήμες μου, τα παιδικά μου χρόνια και τις ιστορίες των Ελλήνων στο Σουδάν.

Ξύνεις τις μνήμες σου και μας ταξιδεύεις σε άγνωστα μέρη για μας όπως το μακρινό Σουδάν. Παίρνουμε το άρωμα της χώρας, γνωρίζουμε τη ζωή των εκεί μεταναστών. Ποιο είναι το μήνυμα που ήθελες να δώσεις στους αναγνώστες; Ότι όλοι είμαστε εν δυνάμει μετανάστες ή πρόσφυγες σε μια χώρα και να αλλάξουμε συμπεριφορές απέναντι στους τωρινούς μετανάστες;

Το μήνυμα που ήθελα να μεταφέρω είναι ότι όλοι οι λαοί μπορούμε να ζήσουμε μαζί, δείχνοντας σεβασμό ο ένας στον άλλο στις συνήθειες, στη θρησκεία, στα πιστεύω του κάθε ατόμου. Εκεί υπήρχαν πολλές παροικίες, μάθαμε να ζούμε με σεβασμό. Ακόμα και την οικογένεια μου τη θεωρώ πολυπολιτισμική.

«Εδώ Γιουδήθ κι εκεί Μαρία». Το «Πολλαπλό είδωλο» είναι ένα βιβλίο αφιερωμένο σε κάθε γυναίκα. Για μίλησε μας γι αυτές τις δώδεκα γυναίκες που δε φώναξαν όταν έπρεπε. Που έχουν δικαίωμα στο όνειρο και τη ζωή.

Είναι για κάθε φορά που δε μιλήσαμε, ενώ έπρεπε να φωνάξουμε, να διεκδικήσουμε. Για κάθε φορά που μας αγνόησαν, ενώ έπρεπε να επιβάλλουμε την παρουσία μας. Σ’ αυτό το βιβλίο ζωντανεύουν οι γυναίκες όλου του κόσμου. Ζωντάνεψαν και σήκωσαν καταπιεσμένες λαχτάρες, ανομολόγητες σκέψεις, πόθους και πάθη.

Να κάνω τον συνήγορο του διαβόλου, θα μου επιτρέψεις. Γιατί οι γυναίκες σήμερα που είναι οικονομικά ανεξάρτητες, που είναι μορφωμένες δέχονται τη σεξουαλική κακοποίηση; Μήπως δεν τους αφήνει η κοινωνία που κατακρίνει τους πάντες ή δεν παίρνει την απόφαση από φόβο ή παθητική εξάρτηση με τον δυνάστη της;

Πολλές γυναίκες ζούνε εγκλωβισμένες δυστυχώς στα πρέπει της κοινωνίας, χωρίς να ξεφύγουν από τα στεγανά, γιατί φοβούνται. Και πολλές φορές επωμίζονται εκείνες λάθη χωρίς να είναι υπαίτιες. Δε βγαίνουν να φωνάξουν και να παλέψουν για μια κοινωνία χωρίς βία, για μια μη σεξιστική κοινωνία.

Είσαι μια μαχόμενη συγγραφέας που επιδιώκεις μέσα από τα βιβλία σου να περνάς και τα πολιτικά σου μηνύματα. Πιστεύεις ότι ο ρόλος του συγγραφέα είναι να αφυπνίζει τον αναγνώστη;

Πιστεύω ότι ο ρόλος του συγγραφέα είναι να αφυπνίζει συνειδήσεις. 

Ποιοι είναι οι συγγραφείς που ζήλεψες τη γραφή τους, που σε ενέπνευσαν και θα ήθελες να τους μοιάσεις;

Οι συγγραφείς αυτοί είναι ο Λειβαδίτης, ο Ρίτσος, ο Αναγνωστάκης, ο Καββαδίας, ο Λουντέμης, ο Καζαντζάκης κ.ά.

Διδάχτηκες αλλά και δίδαξες ως εκπαιδευτικός στο Χαρτούμ. Δίδαξες και στην Ελλάδα. Οραματίζεσαι ένα εκπαιδευτικό σύστημα που να έχει τα θετικά και των δυο χωρών;

Οραματίζομαι για όλους τους μαθητές ένα εκπαιδευτικό σύστημα με ίσες ευκαιρίες για όλους από την αρχή να μην ξεχωρίζει ο μαθητής του τελευταίου θρανίου. Πρέπει ο δάσκαλος να αφήνει τα παιδιά να ονειρεύονται. Μιλάω για ίσες ευκαιρίες, γιατί τώρα λόγω πανδημίας, έχουμε την εξ αποστάσεως εκπαίδευση την οποία δεν μπορούν να παρακολουθήσουν όλα τα παιδιά, γιατί τα περισσότερα δεν έχουν υπολογιστή.

Καλώς ή κακώς είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση με όλες τις αρνητικές συνέπειες της. Ανησυχείς πώς οι γυναίκες θα χάσουμε και τα κεκτημένα δικαιώματα εκτός από αυτά που ονειρευόμαστε να γίνουν;

Οι γυναίκες ενωμένες πρέπει να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας και τη ζωή που μας ανήκει και να παλεύουμε συνέχεια. Είμαστε κρίκοι μιας αλυσίδας.

Υπέρβαση. Μια λέξη με νόημα όπως είπες και στην παρουσίαση του βιβλίου σου στη Θεσσαλονίκη. Είμαστε ικανοί οι πολίτες της χώρας να την κάνουμε πράξη ή θα γυρίσουμε πάλι στον καναπέ μας, σαν να πέρασε και να μη μας άγγιξε;

Για να κάνουμε υπέρβαση θέλει μια εσωτερική δυναμική. Να είμαστε έτοιμοι κάθε στιγμή να πολεμήσουμε για κεκτημένα αλλά και για τα όνειρά μας. Αλλά για να μην το θέτω συνέχεια πολιτικά, θα πω ότι και ο έρωτας είναι υπέρβαση, στην ουσία είναι επαναστατική πράξη. Ελπίζω, λοιπόν, οι πολίτες της χώρας μας, που έχουν περάσει πολλά, να μη γυρίσουν στον καναπέ.

Πώς ονειρεύεσαι την πρώτη μέρα μετά την καραντίνα; Όταν θα είναι όλα αυτά ένας εφιάλτης, πιστεύεις πως θα αλλάξουμε ως άνθρωποι; Θα γίνουμε εξωστρεφείς; Επειδή η οικονομική κρίση δεν το κατάφερε, πιστεύεις ότι θα το κερδίσει υγειονομική;

Σίγουρα δε θα είμαστε ίδιοι άνθρωποι αλλά δε θα κρύψω πως φοβάμαι ότι δε θα είμαστε καλύτεροι άνθρωποι. Έπεσαν πολλές μάσκες. Εξάλλου μην ξεχνάμε ότι το μυαλό είναι στόχος.

Μετά από αυτά τα δυο όμορφα βιβλία, ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σου σχέδια; 

Έχω αρκετά σχέδια στο μυαλό μου. Ένα είναι σίγουρο ότι θα ξανασχοληθώ με την πατρίδα των παιδικών μου χρόνων. Θα  ξαναγυρίσω πάλι στα μπαχαρικά μου. Κισμέτ (γραφτό) που λένε… Οι εκδόσεις Άπαρσις είναι για μένα, αλλά και για πολλούς ένα ασφαλές λιμάνι, μια οικογένεια και ένας καλά οργανωμένος εκδοτικός, που θα βρουν, ελπίζω, εκεί θαλπωρή τα γραπτά μου. Δύο νέα διηγήματά μου δημοσιεύτηκαν στην ομάδα "Τα διηγήματα του εγκλεισμού" των εκδόσεων μου- μια ιδέα που υλοποίησαν την περίοδο της καραντίνας- και σύντομα θα εκδοθούν σε βιβλίο.

Πως σου φαίνεται η τηλεοπτική εκπομπή για το βιβλίο που μεταδίδει καθημερινά το Bookia εν όψει καραντίνας με τίτλο "«Μένουμε Σπίτι» με τους συγγραφείς μας... LIVE!";

Το Bookia βοηθάει πολύ τους συγγραφείς και είναι ένα μέσον όπου μπορούμε να προβληθούμε και με την εκπομπή αυτή στηρίζει τους συγγραφείς και λειτουργεί ενημερωτικά στο χάος αυτής της κρίσης.

Ευχαριστώ τη Μαίρη Λίπκοβιτς για τη συνέντευξη που μου παραχώρησε και της εύχομαι τα συγγραφικά της σχέδια να γίνουν πραγματικότητα…

Δημοσιεύθηκε στο Bookia