Την πανσέληνη νύχτα της 7ης Αυγούστου στο όμορφο χωριό της Ξυνάρας Τήνου, έδρα της Καθολικής Αρχιεπισκοπής στο νησί, στο υπαίθριο θέατρο της, οι φίλοι αναγνώστες παρακολούθησαν την παρουσίαση βιβλίου της Ούρσουλας Φώσκολου, «Το κήτος», από τις εκδόσεις Κίχλη.
«Η συγγραφέας ανήκει στη γενιά των 30άρηδων που η γραφή της αν και πολύ καλή ξεχωρίζει από τα δικά μας αναγνώσματα που έχουμε συνηθίσει. Πετά τα περιττά λόγια και περιορίζεται σε διηγήματα μισής ή μιας σελίδας που υπάρχουν στο πρώτο μέρος του. Μια συλλογή μικρών και μεγαλύτερων κειμένων με τίτλο που αν βάλουμε τη φαντασία μας θυμίζει ιστορίες διάσωσης ή καταστροφής. Ένα Κήτος που μπορεί να ρουφήξει μέσα του ανθρώπους που τους βγάζει στην ακτή για να τους σώσει αλλά και να τους εξαφανίσει. Ιστορίες ανθρώπων με έντονα συναισθήματα, που η φθορά και η απουσία είναι παρούσες, που παίζουν και τους πλημμυρίζει η ερωτική επιθυμία…», είχα γράψει στην πρόταση μου για το βιβλίο της τον περασμένο χειμώνα, στο Bookia και δεν διαψεύστηκα. Οι αναγνώστες το αγάπησαν και το στήριξαν.
Η εκδήλωση έγινε υπό την αιγίδα του δήμου Τήνου και εκπρόσωπος στην εκδήλωση που ανέλαβε και την οργάνωση της ήταν ο Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος σε θέματα Πολιτισμού, Μανώλης Σώχος, ο οποίος μετέφερε τις ευχές του δημάρχου είπε μεταξύ άλλων: «Το βιβλίο αποτελείται από 25 μικρά και 10 μεγάλα πεζά κείμενα και περιέχει ιστορίες ανθρώπων που εκδηλώνουν έντονα συναισθήματα, φλέγονται από ερωτική επιθυμία, επιθυμούν να αποδράσουν παραμένοντας εγκλωβισμένοι και άπραγοι. Ιστορίες ενηλικίωσης, αλλά και επιστροφής στον σκληρό κόσμο της παιδικής ηλικίας. Η θαλερή φαντασία, η μετάπλαση του προσωπικού βιώματος, η περιγραφή της καθημερινότητας, οι τολμηρές εικόνες χαρακτηρίζουν το βιβλίο. ΤΟ ΚΗΤΟΣ έτυχε καλής κριτικής από τον λογοτεχνικό και δημοσιογραφικό κόσμο και ήδη γίνεται Β΄ανατύπωσή του..Ο Δήμος Τήνου έχει ως αρχή του, τη στήριξη των δημιουργικών προσπαθειών όλων των συμπολιτών μας και οι υπηρετούντες αυτόν, με πρώτο τον Δήμαρχο Σίμο Ορφανό χαίρονται για την επιτυχία του βιβλίου, συγχαίρουν τη συγγραφέα για τον πνευματικό της μόχθο και εύχονται να ανέβει σιγά-σιγά τα σκαλιά της καθιέρωσης στον πνευματικό μας κόσμο.».
Την εκδήλωση συντόνισε ο ερευνητής της ιστορίας της Τήνου και συγγραφέας Κώστας Δανούσης, ο καθηγητής Γιώργος Φιλιπούσης έκανε την φιλολογική παρουσίαση του βιβλίου και η συγγραφέας Παυλίνα Μάρβιν, η οποία έχει εκδώσει και η ίδια το πρώτο της βιβλίο στις ίδιες εκδόσεις, «Ιστορίες απ' όλον τον κόσμο μου», και αναφέρθηκε στο βιβλίο και με τη συμμετοχή του κοινού έκανε συζήτηση, επί του θέματος: Tι είναι το κήτος. Πώς βλέπει ο καθένας μας το κήτος. Ένα παιχνίδι προτάσεων που τελικά γεννήθηκε ένα ποίημα.
Τον λόγο πήρε ο Κώστας Δανούσης, ο οποίος κερδίζει πάντα το κοινό με τον χαρακτηριστικό του λόγο και είπε μεταξύ άλλων, «Όταν πριν λίγους μήνες εμφανίστηκε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων της πρωτεύουσας το βιβλίο της κ. Ούρσουλας Φωσκόλου, κανείς —ούτε και η ίδια πιστεύω— δεν περίμενε αυτή την επιτυχία και φυσικά δε μιλώ για τις πωλήσεις. Το μέτρο, για μας τους γκρινιάρηδες γέροντες, ήταν η θέση του μέσα στη γεωγραφία της εκδοτικής παραγωγής των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Όταν αίφνης στις προθήκες του «Ιανού», επί της οδού Σταδίου, είδαμε το κήτος να συνομιλεί με οικειότητα με καινούργια βιβλία έγκριτων δημιουργών, καταλάβαμε πως οι πρώτες μας εκτιμήσεις είναι σωστές. Βέβαια δεν περίμενα εκείνη τη στιγμή για να πω «poeta novus natus est» —νέος ποιητής εγεννήθη ημίν—, γιατί είχα τη σπάνια τύχη να γνωρίσω την κ. Φωσκόλου πολλά χρόνια πριν. Ξεφυλλίζοντας πριν από 8-9 χρόνια την εφημερίδα «Καθολική» έπεσε το μάτι μου σε μια ανάλυση ενός πίνακα θρησκευτικής ζωγραφικής. Μέτρο, λόγος καλλιεπής, διεισδυτικότητα και σπάνια ευαισθησία. Και έπεσα από τα σύννεφα, όταν, ρωτώντας κατά τύχη την κ. Μαρία Σικ, ποια ήταν η αρθρογράφος, μου είπε «η κόρη μου», για να συμπληρώσει ότι αυτή ήταν μάλλον η τελευταία συνεργασία της Ούρσουλας με το έντυπο αυτό… Οι επαγγελματίες των οσίων και ιερών έχουν μια μοναδική ικανότητα να χάνουν συνεργάτες… Επωφελήθηκα της ευκαιρίας και για πολλά χρόνια η κ. Φωσκόλου ήταν μία από τους καλύτερους συνεργάτες μου στην εφημερίδα της Αδελφότητας των εν Αθήναις Τηνίων και όχι μόνον! Η νεαρή συνεργάτιδά μου είχε το σημάδι του Κάιν, τουλάχιστον όπως το περιγράφει ο Χέρμαν Έσσε στον «Ντέμιαν». Και αν έχεις το σημάδι αυτό, δε χάνεσαι ποτέ. Μπορεί ίσως να αργήσεις λίγο, αλλά δε χάνεσαι.΄Ήμουν, λοιπόν, βέβαιος για την πορεία της όχι μόνον για τη συμβολή της στην έκδοση της εφημερίδας μας —η οποία ατυχώς έπεσε θύμα των τοπικών εντάσεων—, αλλά γιατί είχα την τύχη να παρακολουθήσω την προοδευτική λογοτεχνική της πορεία μέσα από τις στήλες έγκριτων λογοτεχνικών εκδόσεων —της «Νέας Ευθύνης», του «Φρέατος», του «Δένδρου», των «Δεκάτων» κ.λπ. Η κ. Φωσκόλου δεν ξύπνησε ένα όμορφο πρωινό και είπε «θα γίνω συγγραφέας», αλλά ακλούθησε τη στενή οδό την απάγουσα εις την ποιοτική δημιουργία. Στο χώρο αυτό δούλεψε επίπονα, δοκιμάστηκε, πέρασε με επιτυχία τις εξετάσεις της και, έτσι ήρθε η εκδοτική παρουσία στην πόρτα της. Όμως, όταν αφήνουμε το ένα, μοναδικό και μοναχικό διήγημα, για να πάμε σε μια συλλογή, δεν πρόκειται για μια ποσοτική μεταβολή, αλλά για μια διαλεκτική αλλαγή, μια αλλαγή επιπέδου. Εδώ δε θα κριθεί το ένα διήγημα, αλλά θα κριθούν όλα μαζί και καθένα ξεχωριστά. Και η κ. Φωσκόλου κατάφερε με το «Κήτος» της όχι μόνον να επιπλεύσει, αλλά να σαλπάρει πλησίστια στην επιτυχία. Εμπειρίες από τα παιδικά της χρόνια αποτελούν την αφετηρία του εγχειρήματός της. Η ίδια εξάλλου επικαλείται τον στίχο του Σαραντάρη Σαραντάρη «Κατάγομαι από τα παιδικά μου χρόνια, όπως από μια χώρα». Όμως δε στέκεται σε επιδερμικές εντυπώσεις, αλλά η ματιά της πάει στο βάθος, σε αυτό που συνηθίζουμε να ονομάζουμε «αγωνία —ή και τραγωδία— της ύπαρξης» και από εκεί με τα εργαλεία της δημιουργικής της γραφής —ερμητική και υπαινικτική διάθεση σε συνδυασμό με μια δόση υπερεαλισμού— σμιλεύει τις ιστορίες της, όπως ο γλύπτης, χτίζοντας ένα προσωπικό, αναγνωρίσιμο στιλ γραφής που της δίνει ταυτότητα.Νιώθω και εγώ περήφανος για την πορεία της συνεργάτιδάς μου. Όμως για το έργο της θα μιλήσουν άλλοι, περισσότερο κατάλληλοι από μένα».
Ο κύριος Φιλιππούσης που την είχε μαθήτρια του, την είχε ξεχωρίσει για τον λόγο της και δεν διαψεύστηκε. Σκάλισε μνήμες από τα σχολικά της χρόνια μα ανέλυσε και το εν λόγω βιβλίο που συγκίνησαν την συγγραφέα μα και τους παρευρισκόμενους ακροατές. Η Ούρσουλα Φώσκολου κάτω από το φως της πανσέληνου διάβασε το διήγημά της, «Το κήτος», που έδωσε και το όνομά του στη συλλογή. Στη συνέχεια, έκανε ανάγνωση δύο ακόμη διηγημάτων του «Κήτους», εξήγησε τους λόγους συγγραφής του βιβλίου, απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού και ευχαρίστησε εκ βαθέων όλους τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση και τον Δήμο Τήνου για την οργάνωσή της, τον οποίο εκπροσωπούσε ο κ. Μανώλης Σώχος.
«Μάθε μου, μάθε μου!» φώναζα χοροπηδώντας γύρω του. Ήταν σοβαρός και για λίγη ώρα φαινόταν να διστάζει. «Πρώτα θα κάνεις κάτι για μένα», ξεστόμισε επιτέλους, «αφού με αγαπάς και σε αγαπώ κι εγώ». Με τράβηξε πάλι κοντά του κι άρχισε να μου χαϊδεύει την πλάτη. Δεν πρόλαβα ν’ απαντήσω. Μια βραχνή φωνή ακούστηκε από την άκρη της γέφυρας. Ο παππούς, με μια μεγάλη πέτρα στο χέρι, του όρμησε. Τον χτυπούσε με οργή, ώσπου τα χέρια του βάφτηκαν κόκκινα. Την επομένη μ’ έστειλαν πακέτο στη μάνα μου, που δούλευε ράφτρα στη Χώρα.»
Το βιβλιοπωλείο «Περί Τήνου», που πάντα δίνει το παρόν στις βιβλιοπαρουσιάσεις ήταν εκεί και η συγγραφέας υπέγραψε τα αντίτυπα των βιβλίων της. Δίνοντας την υπόσχεση ότι δεν θα σταματήσει να γράφει Στο τέλος της εκδήλωσης προσφέρθηκε το παραδοσιακό κέρασμα με την συνοδεία ευχών από τα στόματα όλων.
Δημοσιεύθηκε στο bookia