Η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη και η μετανάστευση από το φακό του Άκι Κουαρισμάκι

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

 Με «Το Λιμάνι της Χάβρης» συνέχισαν χθες τα 2α Κινηματογραφικά Αφιερώματα και με προσκεκλημένο για δεύτερη μέρα τον συγγραφέα Σωτήρη Γουνελά.

Οι φίλοι του σινεμά παρακολούθησαν και απόλαυσαν μια τρυφερή ταινία με πολύ ανθρωπιά, ευαισθησία και αλληλεγγύη. Επίκαιρος όσο ποτέ, ο Καουρισμάκι έδωσε  φωνή στους φτωχούς και αδύναμους αυτού του κόσμου, οι οποίοι παρά τις κακοτυχίες τους δεν εγκαταλείπουν την ελπίδα. Το «Λιμάνι της Χάβρης» είναι μία μαγική, σχεδόν λυτρωτική ιστορία διάσωσης ενός παράνομου έφηβου Αφρικανού μετανάστη. Παράλληλα είναι ίσως η πιο αισιόδοξη στιγμή της σπουδαίας καριέρας του σκηνοθέτη.

 Σ’ αυτή την ταινία όπως  είπε ο συγγραφέας Σωτήρης Γουνελάς που την προλόγισε  η ζωή  μοιάζει να έχει γυρίσει χρόνια πίσω, τα σπίτια, τα καταστήματα, τα αυτοκίνητα, τα ρούχα, τα μπαρ και τα καφέ παραπέμπουν σε προηγούμενες δεκαετίες υποδηλώνοντας ίσως έτσι ότι οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης μας έχουν φέρει δεκαετίες πίσω. Του θύμισε την παλιά Ελλάδα που οι αξίες υπήρχαν ακόμη έντονες μέσα στην κοινωνία. Το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο, η αλληλεγγύη απέναντι στον ξένο, οι σχέσεις του ζευγαριού και η τρυφερότητα που υπάρχει μεταξύ τους. Ο Κουαρισμάκι είναι ένας τρυφερός άνθρωπος, ένας άνθρωπος αγάπης. 

Τον ενδιαφέρει ένας κόσμος που ζει στο περιθώριο των μεγάλων αστικών πόλεων, που ζει ταπεινά με ξεχείλισμα ανθρωπιάς. Αυτή η διάσταση υπογραμμίζεται σε όλο το έργο. Από το ζευγάρι των πρωταγωνιστών –παράδειγμα αγαπημένου ζευγαριού, την φουρνάρισα και τον μανάβη, ακόμη και στον επιθεωρητή που αν και μας παραπέμπει σε καρικατούρα παλιών αστυνομικών ταινιών και φορά την μάσκα του ανελέητου, ο σκηνοθέτης τον αναδείχνει σε πρόσωπο ιδιαίτερης ευαισθησίας. Ο σκηνοθέτης  καταγγέλλει τα κακώς κείμενα μέσα από τα μικρά και φαινομενικά ασήμαντα, αποφεύγοντας τον διδακτισμό και τη φλυαρία και δίνοντας έμφαση στη λεπτομέρεια και στο υπονοούμενο.

Αυτό όμως που κάνει την ταινία να ξεχωρίζει από όλες σχεδόν τις άλλες που έχουν θέμα την μετανάστευση, είναι το ότι ο σκηνοθέτης δεν προσπαθεί να αναδείξει το χάσμα ανάμεσα στους μετανάστες και στη χώρα που καταφεύγουν.» Στο τέλος της ταινίας οι φίλοι θεατές συζήτησαν με τον κύριο Γουνελά ενώ δεν έκρυψαν την συμπάθεια τους για τον επιθεωρητή Μονέ και τον πρωταγωνιστή Μαρξ που έκανε ολόκληρη εκστρατεία φυγάδευσης του μικρού μετανάστη. Υπήρχε φυσικά  και η απέχθεια προς τον γείτονα που παρακολουθούσε πίσω από την κουρτίνα τον μικρό μαυράκο και τον μαρτυρούσε στην αστυνομία. Σε κάθε κοινωνία  υπάρχει πάντα και η  σκοτεινή πλευρά των ανθρώπων .Όσοι δεν την έχουν δει αξίζει να την αναζητήσουν.

Τα 2α Κινηματογραφικά Αφιερώματα συνεχίζουν σήμερα με την προτελευταία ταινία «Εγώ ο Νντάνιελ μπλέικ» που θα προλογίσει η κριτικός κινηματογράφου Δωροθέα Ανδρικάκη. «Έργο ενός αυθεντικού αμετανόητου ανθρωπιστή, αποφασισμένου να θέτει πάντα στο προσκήνιο τον κάθε Ντάνιελ Μπλέικ που εμείς λησμονούμε.»  Η σημερινή προσκεκλημένη είναι τελειόφοιτος της Νομικής ενώ έχει ολοκληρώσει τις σπουδές της στην σκηνοθεσία κινηματογράφου και τηλεόρασης. Ασχολείται με την συγγραφή σεναρίων καθώς και με την κριτική κινηματογράφου. Αρθρογραφεί και ηλεκτρονικό τύπο, ενώ τα τελευταία χρόνια είναι μόνιμη συνεργάτης του «Εξώστη» 

Δημοσιεύθηκε στο e-pieria.gr