Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη
Τη Δέσποινα Χατζή τη γνωρίζω από το βιβλίο της «Έρωτας Μαίστρος». Μετά ήρθε η «Σμαρώ» και με ταξίδεψε στον Βόσπορο και τώρα η Ουρανία με τη Κλειώ με γνωρίζουν την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, την Αλεξάνδρεια του Καβάφη, της Ελληνικής παροικίας αλλά και την Αλεξάνδρεια του σήμερα. Πάντα σαγηνευτική και θελκτική η παρουσία της μέσα από τους πολιτισμούς της και το άρωμα της. Των αντιθέσεων, των θρησκειών, των προκαταλήψεων αλλά και των πολέμων.
Της φτώχειας και της αμορφωσιάς, των χαμαιτυπείων αλλά και των μποέμ γλωσσομαθών Ελλήνων με ακριβές επαύλεις και το πολυάριθμο υπηρετικό προσωπικό. Ως ένα νοσταλγικό παραμύθι ξεπηδούν οι εικόνες του. Μας ταξιδεύει ακόμη στη Βιέννη, την Αθήνα, τη Πόλη. Μέσα από τη ζωή της οικογένειας Βρανά μαθαίνουμε, ζούμε, θλιβόμαστε από τις μοίρες των γυναικών, τους θανάτους αλλά και για τους δυο πολέμους που έζησε η οικογένεια. Και φυσικά ζούμε το κυνηγητό που βίωσαν οι Έλληνες, πλούσιοι επιχειρηματίες που έχασαν τα πάντα με την εθνικοποίηση των περιουσιών την εποχή του Νάσερ. Όσο και να μας άρεσε φυσικά η εποχή της εμβληματικής Αλεξάνδρειας με τα φιλοσοφικά καφενεία, τις λέσχες, τις μουσικές βραδιές που μας μεταφέρει άριστα η συγγραφέας, δεν γινόταν κάποια στιγμή να μην επαναστατήσουν οι Αιγύπτιοι όπου ζούσαν ως σκλάβοι μέσα στη χώρα τους. «Η Αίγυπτος ανήκει στους Αιγύπτιους» ήταν το σύνθημα και η ελληνική παροικία διαλύθηκε και σκόρπισε στους πέντε ανέμους. Μας μεταφέρει πολύ όμορφα και ολοζώντανα όλο το κλίμα της Αλεξάνδρειας που έφυγε. Δεν χάθηκε όμως γιατί ο Αλεξανδρινός Ποιητής το κρατά το άρωμα της μέσα από τους στίχους του
Σε κάθε βιβλίο της διαβάζω κάθε φορά μια πιο ώριμη γραφή. Στρωτή, άμεση , ζωντανή. Η συγγραφέας μας πισωγυρίζει στο 1905 αλλά και το 1995 περνώντας τα ιστορικά γεγονότα μέσα από τους ήρωες της, «χτισμένοι» με προσοχή ώστε να μην κουράζουν τους αναγνώστες, Με απαραίτητες λεπτομέρειες που έπρεπε να γραφούν στις 639 σελίδες του για το ζήσουμε τούτο το ταξίδι. Είναι τόσα τα πρόσωπα που μπλέκονται στην ιστορία της συγγραφέως. Ποιους ήρωες ξεχωρίζω από όλους; Τους πρωταγωνιστές της που αφήνουν το έντονο άρωμα τους. Ένα κοινωνικό το μυθιστόρημα θα διαβάσουν αλλά με έντονο το πνεύμα της εθνικής και αφυπνιστικής συνείδησης. Μέσα από το πρόσωπο της μαχητικής και δυναμικής Ουρανίας βλέπουμε τη θέση και τον αγώνα των Αιγυπτίων γυναικών για τα δικαιώματα τους αλλά πολλές φορές και τον εξευτελισμό της. «Τρεις φορές πονά η αγάπη: Όταν σε κόβουν, όταν παντρεύεσαι κι όταν γεννάς». Κι εννοούν τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων στα επτά τους χρόνια. Αυτό τον αγώνα τον βλέπουμε και στη Κλειώ του 1995, την αρχαιολόγο όταν επισκέφτηκε το Κάιρο προσκεκλημένη του Ιταλού αρχαιολόγου Φάμπιο Σορεντίνο. Μισό αιώνα μετά. Δεν άλλαξε τίποτε γιατί η θρησκεία δεν τους αφήνει να αλλάξουν. Χρώματα και αρώματα , γεύσεις ανατολίτικες, ναργιλέδες αλλά και μια μακραίωνη ιστορία. Ανεκπλήρωτοι έρωτες, θάνατοι, πολλές ανατροπές, αποφάσεις των ηρώων που σε παρασέρνουν και δεν θέλεις να αφήσεις το βιβλίο. Όσοι θέλουν να ταξιδέψουν στον ελληνικό πολιτισμό της Αλεξάνδρειας, όσοι μεγάλωσαν και έζησαν με το άρωμα της, θα αποζημιωθούν με την ανάγνωση, Όσοι θέλουν να ταξιδέψουν στη Νειλοχώρα του Καβάφη και άλλων συγγραφέων που άφησαν το στίγμα τους, η συγγραφέας πιστεύω πώς το κατάφερε!
Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,
αποχαιρέτα την, την Aλεξάνδρεια που φεύγει.
Καλοτάξιδο να είναι το βιβλίο και ένα όμορφο αναγνωστικό οδοιπορικό να έχετε!